Παιδική Παχυσαρκία
Παράγοντες Κινδύνου για την Παιδική Παχυσαρκία
Η αύξηση του σωματικού βάρους στα παιδιά και τους εφήβους, συμπεριλαμβανομένης της παχυσαρκίας, οφείλεται σε ένα σύνολο παραγόντων όπως:
οι ατομικές διατροφικές συνήθειες
τα πρότυπα σωματικής δραστηριότητας κατά τη διάρκεια της ζωής κάθε παιδιού και εφήβου
το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον που ενθαρρύνει την υψηλή ενεργειακή πρόσληψη και την καθιστική ζωή
η κοινωνικο-οικονομική κατάσταση κάθε οικογένειας
οι πολιτικές υγείας μαζί με το νομοθετικό πλαίσιο της εκάστοτε χώρας
Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί ότι μόλις ένα μικρό ποσοστό παιδιών ασκείται επαρκώς. Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε ότι μόλις το 21%, 15% και 13% των παιδιών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών αντίστοιχα είναι σε ικανοποιητικό βαθμό δραστήρια. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης και πολιτικών δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας κρίνεται επιτακτική.
Η υγιεινή διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα πρόληψης της παιδικής παχυσαρκίας. Είναι πλέον γνωστό ότι η σωστή διατροφή συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας, ανεξάρτητα από την ηλικία που βρισκόμαστε. Ειδικότερα, όμως, στα παιδιά, συμβάλλει στη σωστή ανάπτυξή τους αλλά και στο να επιτυγχάνουν την καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους, καθώς στη βρεφική, παιδική και εφηβική ηλικία, το ανθρώπινο σώμα ακόμη χτίζεται.
Πώς μπορούμε να συμβάλουμε στην
υιοθέτηση ορθών διατροφικών συνηθειών;
Μια ισορροπημένη διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει ποικιλία τροφών από όλες τις διατροφικές ομάδες, δίνοντας έμφαση σε τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, άπαχη πρωτεΐνη και καλά λιπαρά ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, αλάτι και κορεσμένα λιπαρά.
Η κατανάλωση γευμάτων σε τακτά διαστήματα και ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφών και σακχάρων συμβάλλουν επίσης στη ρύθμιση της ενέργειας και της διάθεσης. Συχνό διατροφικό λάθος συνιστά η παράλειψη του πρωινού. Η τακτική κατανάλωση πρωινού γεύματος σχετίζεται με την υιοθέτηση μιας γενικότερα ισορροπημένης διατροφής και την ημερήσια κάλυψη των αναγκών σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Η εκπαίδευση από νεαρή ηλικία σε υγιεινές διατροφικές συνήθειες, όπως η σωστή μερίδα και η πρόσληψη νερού, βοηθά τα παιδιά να διαμορφώσουν μια υγιή σχέση με το φαγητό που θα διατηρηθεί στην ενήλικη ζωή τους. Για αυτό, συστήνεται η καθημερινή επαρκής κατανάλωση νερού και ο περιορισμός ροφημάτων με ζάχαρη ή γλυκαντικά. Άλλωστε, το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου σώματος αποτελείται από νερό, γεγονός που αποδεικνύει τη μεγάλη ανάγκη πρόσληψης και αναπλήρωσής του σε καθημερινή βάση. Το νερό συμμετέχει σε όλες τις βιολογικές διαδικασίες του σώματός μας και είναι θεμελιώδες στοιχείο για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού σε κάθε ηλικία, και δη στις νεαρότερες όπου το ποσοστό του νερού στο σώμα είναι μεγαλύτερο, αγγίζοντας ποσοστά 60%-70%.
Η ενθάρρυνση της ισορροπημένης διατροφής σε συνδυασμό με τον περιορισμό των υπερβολικών θερμίδων και την επάρκεια πρόσληψης νερού συμβάλλει στη διατήρηση υγιούς βάρους και στη συνολική υγεία εφήβων και παιδιών, οδηγώντας στην παγίωση των καλών διατροφικών συνηθειών κατά την ενήλικη ζωή.
NutriSchool
by Stoiximan Super League
Αναγνωρίζοντας τη σημασία της ισορροπημένης διατροφής για την υγιή σωματική και πνευματική ανάπτυξη των παιδιών, η Stoiximan μαζί με τη Super League και σε συνεργασία με την ΙΜΕΡΟΕΣΣΑ, προσφέρουν καθημερινά, καθ’όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, υγιεινά γεύματα σε επιλεγμένα σχολεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, με την επιστημονική καθοδήγηση διαιτολόγων-διατροφολόγων και εξειδικευμένων επιστημόνων, οργανώνουμε επίσης διαδικτυακά σεμινάρια (Webinars) για γονείς από όλη την Ελλάδα, παρέχοντάς τους στοχευμένη εκπαίδευση σε θέματα διατροφής αλλά και χρήσιμες διατροφικές συμβουλές για έναν πιο ισορροπημένο και υγιεινό τρόπο ζωής, με απώτερο στόχο την ευαισθητοποίσή τους για την παιδική παχυσαρκία.
H σημασία της σωματικής δραστηριότητας
Η υιοθέτηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, είναι ιδιαίτερα σημαντική και στοχεύει στην επίτευξη ενός υψηλού επιπέδου υγείας, στην ομαλή ανάπτυξη κάθε παιδιού και στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους.
Ο δραστήριος τρόπος ζωής περιλαμβάνει την ένταξη της σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινότητά μας, δηλαδή οποιαδήποτε κίνηση απαιτεί δαπάνη ενέργειας από το σώμα μας. Η άσκηση, από την άλλη, είναι μια μορφή οργανωμένης σωματικής δραστηριότητας που στοχεύει στη βελτίωση της φυσικής μας κατάστασης. Τόσο η οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα όσο και η οργανωμένη άσκηση είναι σημαντικές ανεξαρτήτως ηλικίας καθώς συμβάλλουν τόσο στη φυσική κατάσταση όσο και στην ψυχική υγεία.
Η τακτική σωματική δραστηριότητα, είτε μέσω οργανωμένων αθλητικών δραστηριοτήτων, όπως το μάθημα της Φυσικής Αγωγής και ομαδικά αθλήματα, είτε μέσω ανεπίσημων δραστηριοτήτων όπως το περπάτημα, η ποδηλασία και το τρέξιμο, έχει σημαντικά οφέλη και θα πρέπει να ενθαρρύνεται από γονείς και εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.
Ιδίως η συμμετοχή σε αερόβιες δραστηριότητες ή ασκήσεις ενδυνάμωσης προσφέρουν πολλαπλά οφέλη: ενισχύουν τη μνήμη και τη συγκέντρωση, μειώνουν το άγχος, βελτιώνουν τη διάθεση και αυξάνουν την αυτοπεποίθηση μέσω της απελευθέρωσης ενδορφινών. Επιπλέον, η συμμετοχή σε ομαδικά σπορ προάγει την κοινωνικοποίηση, βοηθώντας τα παιδιά και τους εφήβους να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας. Η άσκηση είναι επίσης σημαντική για την πρόληψη της αύξησης σωματικού βάρους και τον περιορισμό του κινδύνου χρόνιων ασθενειών, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας αντιθέτως μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων άγχους, να μειώσει την αυτοπεποίθηση και να επιδεινώσει την ψυχική και σωματική υγεία.
Κάθε κίνηση μετράει. Είτε πρόκειται για μια βόλτα με το αγαπημένο μας κατοικίδιο είτε για μια πιο έντονη δραστηριότητα, θα πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας και τα παιδιά μας ότι η καθημερινή κίνηση υποστηρίζει την υγεία της καρδιάς, του σώματος, του νου και της ψυχής.
Οθόνες και Κοινωνικοποίηση
Όλοι θέλουμε τα παιδιά μας να είναι υγιή και ευτυχισμένα και να παραμείνουν ευτυχισμένοι και υγιείς ενήλικες. Σε αυτόν τον σκοπό δεν φαίνεται να βοηθάει ο σύγχρονος τρόπος ζωής που έχει οδηγήσει σε αύξηση της καθιστικής συμπεριφοράς, ιδιαίτερα σε παιδιά και εφήβους.
Η παρατεταμένη χρήση οθονών (κινητά, υπολογιστές, τηλεόραση, tablet) σε συνδυασμό με την έλλειψη σωματικής δραστηριότητας έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και την ευεξία τους.
Σαφέστατα, η χρήση των οθονών είναι αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας των σύγχρονων παιδιών και εφήβων αφού το Διαδίκτυο αποτελεί σημαντικότατο πληροφοριακό εργαλείο. Σκοπός λοιπόν δεν είναι ο γενικός περιορισμός της χρήσης των οθονών, αλλά η αποφυγή της άσκοπης πολύωρης χρήσης τους, λόγω των αρνητικών συνεπειών που επιφέρει στην υγεία και την κοινωνική ανάπτυξη. Είναι αποδεδειγμένο ότι όσο αυξάνεται ο χρόνος χρήσης των ηλεκτρονικών μέσων, τόσο περισσότερο περιορίζεται ο χρόνος για φυσική δραστηριότητα και κοινωνική αλληλεπίδραση. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η παρατεταμένη χρήση οθονών μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σχολική απόδοση, την ποιότητα του ύπνου και την ψυχική ευεξία των εφήβων.
Για τη μείωση των αρνητικών επιδράσεων, είναι σημαντικό να ενθαρρύνονται τα παιδιά και οι έφηβοι σε τακτικά διαλείμματα κίνησης και στον περιορισμό του χρόνου τους μπροστά από τις οθόνες όταν δεν συντρέχουν επιτακτικοί λόγοι χρήσης, λ.χ. σχολικοί ή ακαδημαϊκοί. Η μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς προσφέρει πολλαπλά οφέλη όπως καλύτερη συγκέντρωση, βελτίωση της διάθεσης, ενίσχυση της φυσικής κατάστασης και αυξημένες ευκαιρίες για προσωπικές επαφές ενώ μπορεί να οδηγήσει σε παράλληλη αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και της τακτικής άσκησης.
Αντίθετα, η υπερβολική χρήση οθονών συνδέεται με προβλήματα όπως η πρόωρη κόπωση, η αύξηση βάρους λόγω της κατανάλωσης φαγητού μπροστά σε οθόνη, μυοσκελετικά θέματα, έλλειψη συγκέντρωσης λόγω των έντονων οπτικών ερεθισμάτων που προσφέρουν οι οθόνες, καθώς και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση λόγω συνεχούς έκθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Προωθώντας την ισορροπία μεταξύ οθόνης και δραστηριότητας, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενισχύσουν την ευημερία των παιδιών και των εφήβων και να τα βοηθήσουν να υιοθετήσουν συνήθειες που προάγουν την υγεία και την κοινωνική τους ανάπτυξη.
